Op vijf jaar 26% meer mantelzorgers actief in onze provincie

Vandaag zijn meer dan 35.311 West-Vlaamse mantelzorgers actief. Een mooie stijging ten opzichte van vijf jaar geleden waar het nog ging om 28.014 mantelzorgers. In Koekelare telt men het meeste mantelzorgers per inwoner en Wingene deed de afgelopen vijf jaar de grootste inhaalbeweging door een grote zorgvrijwilligerscampagne. Dat blijkt uit de cijfers die Vlaams parlementslid Brecht Warnez (CD&V) opvroeg aan minister Wouter Beke.

Zorgen voor iemand in de nabije omgeving die ziek is? Veel West-Vlamingen doen dit, ook al werken ze misschien nog of hebben ze een gezin. Er zijn ook een groeiend aantal mensen die structureel zorg krijgen. Sommigen al vanaf 0 jaar en anderen zijn ouder dan 100 jaar.

Dagdagelijks zorg dragen voor iemand die je goed kent is niet te onderschatten. Mantelzorgers zijn voor mij ook helden van de zorg, die op deze dag van de mantelzorg een applaus verdienen”, zegt Brecht Warnez.

Aantal mantelzorgers in stijgende lijn

Waar er in 2013 nog 26.154 geregistreerde mantelzorgers in onze provincie actief waren, zijn er in 2020 al 35.311 mantelzorgers – waarvan 63% vrouwen – geregistreerd. Dit is een mooie stijging. Het werkelijke aantal ligt een stuk hoger want niet iedereen registreert zich.

Brecht Warnez: “De steeds groter wordende groep van de oudere bevolking brengt meer nood aan mantelzorgers met zich mee. Heel wat steden en gemeenten hebben de groei mee mogelijk gemaakt door promotiecampagnes of het optrekken en bekendmaken van de mantelzorgpremie.”

Gemiddeld zijn er in West-Vlaanderen 29 mantelzorgers per 1000 inwoners. Uitschieters (per 1000 inwoners) zijn de volgende gemeenten:

Gemeente20162020Aantal per inwoner 2020Stijging in vijf jaar
Koekelare2513674246,2%
Ichtegem4245443928,3%
Kortemark3764653723,7%
Ardooie2183333752,8%
Torhout5677493732,1%

In Spiere-Helkijn liggen de registraties procentueel het laagst, daar telt de overheid per 1000 inwoners 13 mantelzorgers.

Gemeente20162020Aantal per inwoner 2020Stijging in vijf jaar
Spiere-Helkijn18271350,0%
Zuienkerke5862236,9%
Kortrijk142917692323,8%
Menen6737712314,6%
Mesen20242320,0%

Veel steden en gemeenten deden de voorbije jaren grote inspanningen om mensen aan te moedigen om zich als mantelzorger kandidaat te stellen en zich te laten registreren. Dit levert bij de meeste lokale besturen een mooie stijging op. Wingene waar parlementslid Warnez ook schepen is, is koploper en liet de aantallen de afgelopen vijf jaar stijgen met 53%. Gemiddeld steeg het aantal in onze provincie met 26% in die periode.

Gemeente20162020Aantal per inwoner 2020Stijging in vijf jaar
Wingene2593962752,9%
Ardooie2183333752,8%
Spiere-Helkijn18271350,0%
Hooglede2063093150,0%
Koekelare2513674246,2%

Het succes van Wingene is een combinatie van werving, waardering en opleiding. “De afgelopen jaren hebben we in Wingene sterk ingezet op werven van en werken met mantelzorgers en andere zorgvrijwilligers. Via de mantelzorgmarkt- en academie. Zo waren er bv. workshops rond de werking van een tillift of hoe je best een handmassage geeft. In 2018 hielden we ook een grote visuele campagne met een afsluitend dankmoment”, vertelt de Wingense schepen van Welzijn Tom Braet.

De gemeenten spelen een belangrijke rol in het ondersteunen maar ook verbinden van mantelzorgers. “In heel veel gemeenten zijn er lokale netwerken van mantelzorgers. Daar vinden mantelzorgers steun bij elkaar door informele babbeltjes. Mantelzorger zijn is vaak emotioneel en fysiek lastig”, vertelt Brecht Warnez als parlementslid en schepen in Wingene. “In Wingene brengen we hen samen via het zorgnetwerk Geselle waar mantelzorgers elkaar ontmoeten op verschillende activiteiten zoals het dorpsrestaurant of de kaartnamiddagen. In andere gemeenten zijn er soms andere initiatieven zoals mantelzorgcafés.”

Bijna 27.000 zorgbehoevenden rekenen op West-Vlaamse hulp

In 2020 werden 26.708 mensen geregistreerd als zorgbehoevende die door een West-Vlaamse mantelzorger geholpen wordt. Momenteel is 57% van de zorgbehoevenden van het vrouwelijk geslacht. 61% van de zorgbehoevenden is 75 jaar of ouder.

Vlaanderen ondersteunt deze mantelzorgers met een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden. “Naast de gemeentelijke premies kent ook Vlaanderen premies toe aan zorgbehoevenden die door een mantelzorger worden geholpen. Dit jaar zal het gaan om ruim 280 miljoen euro die aan zwaar zorgbehoevenden in Vlaanderen wordt toegekend”, vertelt Brecht Warnez.

Vergunningen voor mantelzorgwoningen eenvoudiger

“Naast de Vlaamse aanpassingspremies ben ik blij dat meer mogelijk wordt voor mobiele zorgwoningen. Zo zorgen we er voor dat mensen met zorgnoden thuis of in hun vertrouwde omgeving kunnen wonen”, stelt parlementslid Warnez. Op voorstel van CD&V keurde het Vlaams parlement recent een soepelere regeling in om mobiele zorgwoningen te plaatsen.

De mobiele mantelzorgwoning zijn goed ingerichte woningen die tijdelijk in de tuin van bv. de mantelzorger worden geplaatst. Hiervoor zijn de nodige vergunningen nodig. Door een recente decreetswijziging is het tijdelijk plaatsen van zo’n zorgwoning eenvoudiger.

Vlaamse subsidies voor buurtgerichte zorg

“De zorg van de toekomst zal buurtgericht zijn”, vertelt Brecht Warnez. “Wie zorg nodig heeft, wil dat dicht bij huis. In de buurt waar hij of zij woont”. Dat blijkt ook uit de cijfers. Maar liefst 97% van de zorgbehoevenden wordt geholpen door een andere West-Vlaming. Het gaat meestal om familie of buren.

Bijna 10.000 of één derde van de West-Vlaamse mantelzorgers zijn de echtgenoot, echtgenote of partner van de zorgbehoevende. Tien procent zijn (schoon)moeder of (schoon)vader. 38% zijn (schoon)broer, (schoon)zus, (schoon)dochter of (schoon)zoon. Anderzijds zijn er buren die de zorg voor elkaar opnemen en mantelzorgers met nog andere relaties. Van 11% weet de overheid niet hoe beiden tegenover elkaar staan. Er zit doorheen de jaren weinig verschil in de relaties tussen de zorgontvanger en de zorggever.

Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke lanceert daarom een oproep waarbij hij lokale besturen wil ondersteunen om zorgnetwerken uit te bouwen. “Er is 50 miljoen euro voorhanden om in Vlaanderen zorgnetwerken te creëren met het oog op de uitbouw van een zorgzame buurt”, sluit Warnez af. Lokale besturen en zorgorganisaties kunnen vanaf deze week hun projectvoorstel indienen.

Gerelateerd nieuws

Binnenlands Bestuur

Meer aandacht voor ouderen bij de lokale verkiezingen in 2024

Uit cijfers opgevraagd door Vlaams volksvertegenwoordiger Brecht Warnez blijkt dat bij de gemeente- en provincieraadsverkiezingen van 2018 slechts één op de twaalf gemeenten een stemlokaal in een woonzorgcentrum organiseerde. “Dit is symbolisch en symptomatisch. Naarmate mensen ouder worden, lijken ze minder aandacht te krijgen. Terwijl het recht om te stemmen juist het fundament van onze democratie is”, zegt Warnez.

Wingene

Gevuld schoentje voor elk kind dankzij speelgoedinzamelactie

Het Huis van het Kind Wingene, vzw De Kapstok en de Pastorale Eenheid Sint-Augustinus Beernem-Ruiselede-Wingene helpen Sinterklaas een handje en zorgen er ook dit jaar voor dat elk schoentje gevuld wordt. Een grote speelgoedinzameling en een honderdtal sintpakketjes zijn het resultaat van deze warme samenwerking. “Cadeautjes nemen vaak een grote hap uit het gezinsbudget”, zegt schepen Tom Braet, “voor kwetsbare gezinnen is dit vaak niet evident. We zorgen ervoor dat Sinterklaas geen enkel kind vergeet.”

Binnenlands Bestuur

Besparing elektriciteit ter waarde van bijna 3.800 gezinnen

In reactie op de energiecrisis hebben talloze steden en gemeenten extra inspanningen geleverd om de openbare verlichting te verminderen door het doven en dimmen ervan. Tegelijkertijd zijn lokale overheden ook bezig met het overschakelen naar de energiezuinige LED-verlichtingstechnologie. Deze gezamenlijke inspanningen hebben geleid tot een indrukwekkende daling van maar liefst 15,6% in het energieverbruik gedurende vijf jaar, wat neerkomt op een jaarlijkse besparing van 13.294.606 kWh. Deze besparing is vergelijkbaar met het jaarlijkse energieverbruik van bijna 3.800 Vlaamse gezinnen. “De indrukwekkende daling van 15,6% in het energieverbruik voor openbare verlichting is niet alleen een stap naar een duurzamere toekomst, maar ook een concrete manier om de elektriciteitsfactuur te verlichten en dus zuinig om te gaan met het belastinggeld van onze burgers”, zegt Vlaams parlementslid Brecht Warnez.