Als toezichthoudende overheid staan de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur en de vijf provinciegouverneurs in voor het algemeen bestuurlijk toezicht op lokale en provinciale besturen.
Gemeenteraadsleden kunnen een klacht indienen bij de gouverneur omtrent beslissingen die het college van burgemeester en schepenen of een lid van het college heeft genomen.
23 klachten is te weinig
Brecht Warnez is naast schepen in Wingene ook Vlaams Parlementslid en lid van de commissie Binnenlands Bestuur. Vanuit deze opdrachten voelt hij goed aan hoe sterk de coronacrisis een impact heeft op de lokale besturen en hun wendbaarheid in de crisis test.
“Niet alleen de burgers, maar ook de lokale overheid moet zich steeds aanpassen aan de nieuwe regels en uitdagingen”, stelt Warnez. Dit is de aanleiding van zijn vraag aan Minister Bart Somers (Open VLD) over het aantal klachten van gemeenteraadsleden tegen beslissingen van het college van burgemeester en schepenen of van de burgemeester.
In de periode van 2014 tot en met 2019 werden in totaal 137 klachten ingediend bij de provinciegouverneur, door gemeenteraadsleden, tegen beslissingen van het college van burgemeester en schepenen of van de burgemeester.
“Uit die cijfers leren we dat gemiddeld 23 gemeenteraadsleden naar de gouverneur trekken met een klacht tegen beslissingen van het college van burgemeester en schepenen of van de burgemeester”, vertelt Brecht Warnez. “Dat is erg weinig. Gemeenteraadsleden hebben heel wat rechten maar ze moeten ze durven gebruiken.”
De provinciegouverneur zal telkens na grondig onderzoek van de klacht beslissen of er al dan niet wordt opgetreden.
Meer klachten tijdens coronacrisis
“Tussen 13 maart en 8 oktober 2020 werden in Vlaanderen door gemeenteraadsleden al meer dan 100 klachten ingediend over coronagerelateerde zaken. Specifiek over de organisatie van de lokale bestuursorganen werden er tot nu toe 28 klachten ingediend”, stelt Warnez vast uit de opgevraagde cijfers. Daarvan waren alle klachten ontvankelijk: 14 klachten waren gegrond en 13 klachten waren ongegrond. Eén klacht is nog in behandeling.
Het Vlaams parlementslid pleit voor een decretaal kader waarbij de spelregels voor het digitaal vergaderen worden vastgelegd.
“Gemeentebesturen hebben nood aan duidelijke regels. Digitaal vergaderen was voor de crisis onbekend terrein en dan maakt men fouten. Als parlement moeten we hun het kader geven om de lokale democratie alle kansen te geven”, stelt Brecht Warnez.