Recente cijfers tonen dat het aantal studenten in Vlaanderen die langsgaan bij een studentenpsycholoog de afgelopen vijf jaar steeg van 9.553 tot 15.612, een stijging van 63 procent. “De coronacrisis deed er het voorbije jaar nog een schepje bovenop,” zeggen Vlaams parlementsleden Brecht Warnez en Katrien Schryvers. “De pandemie heeft het studentenleven ingrijpend beïnvloed: weinig sociaal contact en online lessen terwijl de werkdruk hoog blijft. Daarenboven gaven veel studenten aan te kampen met bijkomende kopzorgen zoals financiële problemen of een moeilijke thuissituatie. De Vlaamse Vereniging voor Studenten (VVS) trok hierover vorige week nog aan de alarmbel in een open brief.” Volgens de volksvertegenwoordigers stelt de coronacrisis die problemen op scherp. “Maar ook los van corona is de nood vaak hoog en de hulpverlening beperkt. Nochtans is hulpverlening op die jonge leeftijd cruciaal:  mentale problemen op lange termijn hebben veelal hun oorsprong nog voor de leeftijd van 25 jaar” zo stellen Warnez en Schryvers.

De nood is hoog

Brecht Warnez en Katrien Schryvers willen nu structureel de psychologische dienstverlening voor studenten versterken. “Het is niet de bedoeling om tot een tijdelijk kader te komen. De crisis kan nu als hefboom worden gebruikt om voor de langere termijn een basisdienstverlening van studentenpsychologen voor elke student te voorzien,” stellen de twee parlementsleden. Sinds maart 2019 zijn er al verschillende initiatieven ontstaan, vanuit de studenten, het hoger onderwijs, het Vlaams Parlement en de Vlaamse regering. Op deze initiatieven willen Schryvers en Warnez nu verder bouwen naar een nieuw regelgevend kader.

Concreet doen Warnez en Schryvers volgende voorstellen:

1)        Studentenpsycholoog als basisdienstverlening

Universiteiten en hogescholen moeten voldoende psychologen kunnen inzetten zodat elke student binnen de twee weken een afspraak kan vastleggen. Nu moeten studenten vaak veel te lang wachten. Hiervoor kan ook gekeken worden naar laatstejaars psychologie of pedagogische wetenschappen. Daarnaast moet er ook een basisdienstverlening komen van minimum vijf consultaties per academiejaar. Studenten met zware problematieken zullen worden doorverwezen naar reguliere psychologen, zo raken de studentenpsychologen ook niet overbelast.

2)        Vlaanderenbreed inzetten op online zelfhulp

Uit het succes van de online zelfhulp, ook tijdens de COVID-19-crisis, moeten nu lessen worden getrokken, vinden Warnez en Schryvers. “Online zelfhulp is meer toegankelijk en is bovendien tijd- en plaatsonafhankelijk. Verschillende hoger onderwijsinstellingen hebben zich hiervoor al ingezet.” Daarbij verwijzen de parlementsleden naar het platform www.studerenzonderblokkeren.be dat al vijf jaar geleden werd ontwikkeld door de Artevelde Hogeschool. “Het is nu aan Vlaanderen om Vlaanderenbreed een initiatief op punt te stellen. Zo kan er één algemeen hulpverleningsplatform ontstaan waarop elke student in Vlaanderen kan terugvallen.” Onderwijsminister Ben Weyts reageerde in de commissie Onderwijs op 4 maart alvast positief op het voorstel om het zelfhulpplatform ‘studerenzonderblokkeren.be’ uit te rollen. Hij wil de piste onderzoeken.

Getuigenissen van studenten

“Ik ben twee jaar geleden, in mijn tweede bachelor, naar een psycholoog gegaan om eens alles aan een buitenstaander te kunnen vertellen. Jongeren hebben nood aan een persoon die erbuiten staat en niet een ouder, een vriendin, of een ander betrokken persoon is. Zo had ik eindelijk het gevoel dat ik met iemand over alles kon praten, zonder dat die een oordeel velt. Met behulp van de psycholoog kon ik dingen beter loslaten en kon ik al mijn zaken thuis, op school en met vriendinnen eens op een rijtje zetten.“

Studente Feline

“Ik heb op het einde van de examenperiode een berichtje gestuurd naar het Stip omdat ik stress/vragen had rond het kiezen van werk of studeren volgend jaar. Ik kreeg direct antwoord via het chatplatform en kon al een afspraak maken voor de volgende dag. De studentenpsycholoog heeft mij heel goed geholpen, ze heeft mij gerustgesteld en info en tips gegeven over hoe ik deze keuze kan maken. Ik zou zeker nog eens een studentenpsycholoog raadplegen als ik er nood aan zou hebben. Er is maar een lage drempel om een studentenpsycholoog te raadplegen aangezien je hier gratis gebruik van kan maken en ze geven echt het gevoel dat je voor elk klein probleempje een gesprek kan aanvragen wat zorgt voor weinig druk tijdens het gesprek.”

Anonieme student

“Ik zou graag een stage willlen volgen als studentenpsycholoog. Zelf student zijnde, weten wij ook hoe zwaar het kan zijn, zeker tijdens deze periode. Ik merk dat er rondom mij steeds meer vrienden zijn die het moeilijk hebben. Mensen die zich eenzaam voelen, die structuur missen, moedeloos worden… Daarbij komt dan ook nog eens dat wij al een heleboel theoretische kennis hebben over psychisch lijden en mentaal welzijn. Er mag natuurlijk wel niet vergeten worden dat ook wij een beperkte draagkracht hebben, dat ook wij ‘maar’ studenten zijn. Daarom zou ik zeker kaderen binnen de opleiding als stage. Zodat het niet iets is wat bovenop al ons ander werk komt, maar iets wat binnen de opleiding past. Het zou ons enorm veel leerkansen bieden en ik denk dat we een heel waardevolle bijdrage zouden kunnen leveren, ook net omdat we in hetzelfde ‘schuitje’ zitten.”

Studente Lies